Skierowanie lekarskie, w tym skierowanie do szpitala, stanowi element dokumentacji medycznej indywidualnej i zewnętrznej.
Osoba kierująca na badanie lub konsultację przekazuje podmiotowi, do którego kieruje pacjenta, wraz ze skierowaniem, informacje z dokumentacji indywidualnej wewnętrznej pacjenta, niezbędne do przeprowadzenia tego badania lub konsultacji. Samo zaś skierowanie zawiera oznaczenie podmiotu wystawiającego skierowanie, oznaczenie pacjenta, oznaczenie rodzaju podmiotu, do którego kieruje się pacjenta na badanie lub konsultację, inne informacje lub dane, w szczególności rozpoznanie ustalone przez lekarza kierującego lub wyniki badań diagnostycznych, w zakresie niezbędnym do przeprowadzenia badania lub konsultacji, datę wystawienia skierowania oraz oznaczenie osoby kierującej na badanie lub konsultację.
Zgłaszając się do placówki medycznej pacjent powinien przedstawić – oprócz potwierdzenia prawa do świadczeń – ważne skierowanie. Jest ono dokumentem wymaganym przy dostępie do badań diagnostycznych oraz świadczeń realizowanych w ramach:
- ambulatoryjnej opieki specjalistycznej
- leczenia szpitalnego
- rehabilitacji leczniczej
W stanach nagłych świadczenia zdrowotne są udzielane bez wymaganego skierowania.
Skierowanie nie jest wymagane do świadczeń:
- ginekologa i położnika
- dentysty
- wenerologa
- onkologa
- psychiatry
Ponadto skierowanie nie jest wymagane w przypadku:
- osób chorych na gruźlicę
- osób zakażonych wirusem HIV
- inwalidów wojennych i wojskowych, osób represjonowanych, kombatantów, działaczy opozycji antykomunistycznej oraz osób represjonowanych z powodów politycznych,
- cywilnych niewidomych, ofiar działań wojennych,
- w zakresie leczenia uzależnień: dla osób zgłaszających się z powodu uzależnienia, dla osób zgłaszających się z powodu współuzależnienia osób spokrewnionych lub niespokrewnionych z osobą uzależnioną, wspólnie z nią zamieszkujących i gospodarujących oraz osób, których stan psychiczny powstał na skutek pozostawania w związku emocjonalnym z osobą uzależnioną,
- uprawnionego żołnierza lub pracownika (w zakresie leczenia urazów lub chorób nabytych podczas wykonywania zadań poza granicami państwa),
- weterana poszkodowanego (w zakresie leczenia urazów lub chorób nabytych podczas wykonywania zadań poza granicami państwa),
- osób do 18 roku życia, u których stwierdzono ciężkie i nieodwracalne upośledzenie albo nieuleczalną chorobę zagrażającą życiu, które powstały w prenatalnym okresie rozwoju dziecka lub w czasie porodu, posiadających zaświadczenie lekarza POZ, lub lekarza ubezpieczenia zdrowotnego, posiadającego specjalizację II stopnia lub tytuł specjalisty w dziedzinie: położnictwa i ginekologii, perinatologii, neonatologii lub pediatrii
- osób deportowanych do pracy przymusowej
Od 1 lipca 2018 r. osoby posiadające orzeczenie o znacznym stopniu niepełnosprawności
posiadają prawo do korzystania bez skierowania z ambulatoryjnych świadczeń specjalistycznych